вторник, 27 августа 2019 г.


Асноўныя раздзелы чытання.
Рэкамендаваны пералік твораў

1. Чалавек і прырода

Д л я  п а з а к л а с н а г а  ч ы т а н н я
Канстанцыя Буйло. «Мой Мурка», «У лесе».
Анатоль Бутэвіч. «Як сасна з бярозай пасябравала».
Святлана Быкава. «Свавольніцы», «Заранка», «Гарэза-праменьчык».
Змітрок Бядуля. «Сняжыначкі-пушыначкі».
Алена Васілевіч. «Геша».
Янка Галубовіч. «Забаўнае паляванне», «Сцяжынка», «Што аднаму цяжка, тое гуртам лёгка».
Віктар Гардзей. «Залаты лістапад».
Цішка Гартны. «Восень»
Ніл Гілевіч. «Цуд тварыўся — я праспаў…», «Здарэнне ў лесе».
Пятро Глебка. «На пачатку лета».
Уладзімір Дубоўка. «Восень», «Раскрытая кніга», «Хто дужэйшы?».
Васіль Жуковіч. «Скалечаны голуб», «У зялёным лузе».
Янка Журба. «Першыя сняжынкі».
Віктар Кажура. «Пакацілася сонейка».
Клаўдзія Каліна. «Красавік», «Стракатая сойка».
Казімір Камейша. «Зімовы верш».
Аляксандр Капусцін. «Казка старой сасны».
Галіна Каржанеўская. «Мышка», «Дзе ты, Боця?».
Якуб Колас. «Каля рэчкі», «Летам».
Мікола Корзун. «Міколкаў барометр».
Янка Купала. «Вясна».
Эдуард Луканскі. «Верабейка».
Міхась Лынькоў. «Ластаўчына талака». 
Валянцін Мыслівец. «Жураўлі і жураўка».
Генадзь Пашкоў. «Палессе», «Раніца ў пушчы», «У жытнім полі».
Зіновій Прыгодзіч. «Джэк і Рыжык».
Павел Ткачоў. «Тася».
Кацярына Хадасевіч-Лісавая. «У кожнага свае справы».
Іван Шамякін. «Воўк».

2. Чалавек і яго род
Д л я  п а з а к л а с н а г а  ч ы т а н н я

Эдзі Агняцвет. «Слова пра маці».
Лёля Багдановіч. «Адзіная, як маці!».
Васіль Вітка. «Вавёрчына гора».
Артур Вольскі. «Татаў родны куток».
Янка Купала. «Над калыскай».
Уладзімір Ліпскі. «Праўдзівы аповед пра твой і мой радавод».
Алесь Ставер. «Унуку».
Васіль Сумараў. «Мой дом».
Віктар Швед. «Я нарадзіўся беларусам».
Васіль Шырко. «Дзед Манюкін і ўнукі».

 3. Чалавек і Радзіма 


Д л я  п а з а к л а с н а г а  ч ы т а н н я
Эдзі Агняцвет. «Кліча вецер свежы».
Анатоль Астрэйка. «Родная краіна».
Артур Вольскі. «Славы даўняй адгалосак», «Мой скарб».
Алесь Гурло. «Мой край».
Васіль Жуковіч. «Цудоўная краіна», «Беларус», «Няма даражэйшай зямлі», «Беларуская старонка» «Францішак Скарына».
Анатоль Зэкаў. «Па-беларуску і па-руску», «Чатыры зярняткі».
Уладзімір Карызна. «Песня аб родным».
Яўген Крупенька. «Два словы»
Уладзімір Ліпскі. «Замак без замка», «Салігорскія агні».
Уладзімір Мазго. «Мірскі замак».
Мікола Маляўка. «Полацк».
Георгій Марчук. «Як Несцерка французаў перахітрыў».
Міхась Пазнякоў. «Адказ сыну», «Радзіма», «У бары», «Заўжды вярнуся».
Алесь Пісьмянкоў. «Мы — беларусы».
Кастусь Цвірка. «Там яна».
Вольга Шпакевіч. «Мая зямля».
Уладзімір Ягоўдзік. «Нясвіжскі палац», «Статут Вялікага Княства», «Сынковіцкая царква».


4. Чалавек, слова і кніга 

Д л я  п а з а к л а с н а г а  ч ы т а н н я
Мікола Арочка. «Цяжкае пытанне».
Лёля Багдановіч. «Мы дзеці мовы беларускай».
Пятрусь Броўка. «Родныя словы».
Тамара Бунта. «Добры дзень!».
Васіль Вітка. «Слова», «Шляхі-дарогі».
Васіль Жуковіч. «Кніга».
Анатоль Зэкаў. «Дзве мовы».
Анатоль Канапелька. «Роднае слова».
Міхась Пазнякоў. «Скарына».
Пімен Панчанка. «Хлебныя словы».
Генадзь Пашкоў. «Родная мова».
Пятро Прыходзька. «Твая мова».
Юрась Свірка. «Словы».
Мікола Чарняўскі. «Прыгода з Коскаю».

5. Чалавек і мастацтва 
Д л я  п а з а к л а с н а г а  ч ы т а н н я

Тамара Бунта. «Урок музыкі».
Змітрок Бядуля. «Дудачка».
Анатоль Дзеружынскі. «Наш беларускі ручнік».
Максім Танк. «Казка пра музыку».
Уладзімір Карызна. «Іграй, жалейка, не змаўкай…».
Мікола Чарняўскі. «Цымбалы».
Уладзімір Ягоўдзік. «Слуцкія паясы».

 6. Быць на зямлі чалавекам 
Д л я  п а з а к л а с н а г а  ч ы т а н н я
Эдзі Агняцвет. «Першае слова».
Іван Аношкін. «Ленус-хранікалюс», «Дружная сямейка».
Рыгор Барадулін. «Грамат не хапіла».
Тамара Бунта. «Дзіўная сінічка».
Ядзвіга Бяганская. «Атося».
Змітрок Бядуля. «Казка пра мядзведзя».
Эдуард Валасевіч. «Мітрафан і дэльтаплан», «Сама», «Арэхі і агрэхі», «Кот і вожык», «Арэх і жаба».
Алена Васілевіч. «Маміна свята».
Васіль Вітка. «Самая дарагая рэч у нашым доме», «Добры знак»
Ніна Галіноўская. «Фантазёр».
Сцяпан Гаўрусёў. «Пад апекаю бацькоў».
Васіль Жуковіч. «Трэба», «Свет — дзівосны».
Яўген Мартыновіч. «Як сябры дапамаглі Пыху».
Георгій Марчук. «Прыгоды дзяўчынкі Агапкі і ката Фокуса».
Алена Масла. «Цудадзейныя лекі».
Уладзімір Корбан. «Казёл і Муха».
Анатоль Крэйдзіч. «Сінічкі міратворцы».
Міхаіл Пазнякоў. «Хітры Іванка», «Цукеркі».
Уладзімір Правасуд. «Вузел».
Пятро Рунец. «Аднойчы вечарам».
Міхась Скрыпка. «Індык», «Апанас», «Звяглівы Лыска».
Максім Танк. «Конь і леў», «Казка пра мядзведзя», «Сярод лясоў наднёманскіх».
Андрэй Федарэнка. «Памылка».
Мікола Чарняўскі. «Чарадзейныя пруткі».
Вольга Шпакевіч. «Любіце родных».
Фёдар Янкоўскі. «І за гарою пакланюся».

7. Чалавек і грамадства

Д л я  п а з а к л а с н а г а  ч ы т а н н я

Лёля Багдановіч. «Праспалі свята».
Алесь Бадак. «Воўк і навука».
Анатоль Бутэвіч. «Бунт у каралеўстве Віндаўса Вялікага».
Сяргей Давідовіч. «Кемлівы Заяц!».
Анатоль Зэкаў. «Чатыры зярняткі».
Кастусь Ладуцька. «З Брэсцкай Тамашоўкі».
Легенды. «Золата ў прыполе», «Ліхая доля».
Павел Місько. «Добры чалавек»
Ганна Скаржынская-Савіцкая. «Прывід», «Перахітрыў».
Максім Танк. «Падарожжа мураша Бадзіні».
Кацярына Хадасевіч-Лісавая. «Велапрабег з прыгодамі», «Ліст да Дзеда Мароза», «Чароўная ракавіна», «Вухуцік».
Мікола Чарняўскі. «Урок ветлівасці».
Іван Шуцько. «Труцень і пчолкі».

 8. Чалавек на планеце Зямля 
Д л я  п а з а к л а с н а г а  ч ы т а н н я
Артур Вольскі. «Боль Чарнобыля».
Ніна Галіноўская. «Хата для шпакоў».
Мікола Гамолка. «Васілёва бярозка».
Ніл Гілевіч «Сіняя пушча».
Хведар Гурыновіч. «Давайце пасадзім па дрэўцу», «Праталіны».
Уладзімір Правасуд. «Мядзведзевы забавы».
Язэп Пушча. «Белавежа».
Іван Шамякін. «Чорны прамень».
Мікола Янчанка. «Як я расой лячыўся».

9. Лёс чалавека на вайне
Д л я  п а з а к л а с н а г а  ч ы т а н н я

Апавяданні з кнігі «Ніколі не забудзем».
Анатоль Астрэйка. «Плошча Перамогі».
Анатоль  Грачанікаў.  «Каля  помніка  партызанскай  славы “Прарыў”».
Аркадзь Куляшоў. «Над спаленай вёскай».
Янка Маўр. «Дом пры дарозе», «Завошта».
Пімен Панчанка. «Дзеці вайны».
Іван Шамякін. «Алёша-разведчык».
Георгій Шыловіч. «Была нядзеля…».


Темы внеклассного чтения по разделам.

1. Дыхание старины
«Былины» (в пересказе для детей Ирины Карнауховой).
Николай Кун. «Легенды и сказания Древней Греции и Древнего Рима».



2. Не меркнет луч их давней славы
Александр Пушкин. «Стихи и сказки».
Петр Ершов. «Конек-Горбунок».
Павел Бажов. «Малахитовая шкатулка».
Братья Гримм. «Сказки».
Ханс Кристиан Андерсен. «Сказки».
Джанни Родари. «Сказки».

4. Мы в ответе за тех, кого приручили
Виталий Бианки. «Лесная газета», «Лесные сказки и рассказы».
Георгий Скребицкий. «В лесу и на речке», «Всяк по-своему», рассказы о природе.
Константин Паустовский. «Барсучий нос», «Кот-ворюга».
Эрнест Сетон-Томпсон. Рассказы о животных.


6. Жизнь дана на добрые дела
Лев Давыдычев. «Лелишна из третьего подъезда» (повесть).

Владислав Крапивин. «Та сторона, где ветер…» (повесть).
Людмила Петрушевская. «Сказка о часах».

8. Чудеса приходят на рассвете
Тамара Крюкова. «Чудеса не понарошку» (повесть-сказка).
Сельма Лагерлеф. «Чудесное путешествие Нильса с дикими гусями» (повесть-сказка).
Астрид Линдгрен. «Пеппи Длинныйчулок» (повесть-сказка).
Люк Бессон. «Артур и минипуты» (повесть-сказка).
Андрей Усачев. «Чудеса в Дедморозовке» (повесть-сказка).
Ольга Никольская. Приключения агентов «КолбаФирЖик».
Ева Нэмм. «Большое представление для Сонечки».
9. Сто тысяч «почему» живут на белом свете
Александр Ивич. «Приключения изобретений».
Марина Курячая. «Химия в картинках».
Галина Ганейзер. «География в картинках».
М. Ильин. «Рассказы о вещах».
М. Ильин, Елена Сегал. «История карандаша», «История тетрадки».
«Что такое. Кто такой» (энциклопедия для детей в 3 томах).

10. «Лето это праздник, полный света…»
Сборник «Времена года»: стихи, рассказы, сказки (для младшего школьного возраста).
Сборник «Лесные хоромы»: рассказы, сказки, стихи, загадки (для младшего школьного возраста).
Приметы осени (стихи для детей).
Николай Некрасов. «Зеленый шум» (стихи для детей).
Сергей Есенин. «Черемуха» (стихи для детей, серия «Мои первые книжки»).
Тамара Краснова-Гусаченко. «Край родной, любимый».


Задание 8
Математика
1. Реши задачу.
С одного участка собрали 52 корзины винограда, а с другого 60 таких же корзин. Со второго участка собрали на 72 кг винограда больше, чем с первого. Сколько килограммов винограда собрали с каждого участка?
2. Вычисли. (* - умножить)
128+39:3+32
42:2+358-120
102-12*5+401
8+20*3-56:7
3. Переведи
8м7см=  ...  см                              634дм=   ... м  ...  см
576см= ...   м   ... дм  ...  см         4дм5см=  ...  см

Русский язык
Спиши, вставляя пропущенные буквы.
В..сеннее солнце пригрело землю. Тают прозрачные   с..сульки. Зазв..нела в..селая к..пель. Вокру.. луж... У д..мов галдят крикливые вороб..и. С пригорков п..бежали г..ворливые  руч..йки. На п..лях з..зеленели хлеба. На ве..ках ивы по..вились золотые пуховички. В лесу зацв..ли голубенькие по..снежники. Скоро прил..тят на родину жур..вли. Весна об..явила о св..ём приходе!
Грамматические задания
1. Разбери 1 предложение по членам предложения и по
частям речи.
2. Разбери по составу слова: солнышко, пушистые, перелетают, подснежники.
3. Разбери фонетически (сосчитай звуки и буквы, дай характеристику звукам: гласный - ударный, безударный, согласный- твёрдый, мягкий; звонкий, глухой): капель.

Беларуская мова
1. Выпішыце апавядальны сказ.
На траве заіскрылася раса.
Ці любіце вы збіраць грыбы?
Раскажы мне, бабуля, казку.
2.Спішыце, падзяляючы тэкст на сказы. У канцы сказаў пастаўце знакі прыпынку.
Празвінеў званок вучні зайшлі ў клас пачаўся ўрок беларускай мовы
3. Спішыце сказы. У канцы сказаў пастаўце патрэбныя знакі прыпынку.
На лузе вырасла высокая трава
Давайце пойдзем у грыбы
Што без вады плавае
4. Складзіце сказ з прапанаваных слоў. Запішыце яго, устаўляючы прапушчаныя літары. Падкрэслце галоўныя члены сказа.
На, падаю..ь, белыя, сняж..нкі, з..млю.
5. Дайце поўныя адказы на пытанні.
Як называецца першы месяц зімы?
Як называецца першы месяц года?

Задание 7
Математика
1. Реши задачу разными способами.
За 4 часа рабочий изготовил 128 деталей. Сколько деталей он изготовит за 8 часов при той же производительности?
2. Запиши выражения и найди их значения.
сумму чисел 320 и 58 уменьши на 20
разность чисел 95 и 43 увеличь в 5 раз
800 уменьши на частное чисел 117 и 3
3. Запиши числа.
4 ед. 3 разряда, 2 ед. 1 разряда
1 ед. 4 разряда, 6 ед. 3 разряда, 3 ед. 1 разряда
2 ед. 2 разряда, 4 ед. 3 разряда

Русский язык
1. Спиши текст, вставляя пропущенные буквы.
В..сеннее со..нце з..шло за тучу. П..лил тёплый дож..ь. Алёнка и Таня вышли на улицу. Они стали шлёпать босыми н..гами по лужам. Дож..ь з..кончился. Дев..чки встретили Ваню. Он нёс маленькие д..ревца. Это были ли..ки. Их вырастили из с..мян. Ли..ки п..садят у пасеки. Пчёлы любят цв..тки лип.
2. Найди в тексте и подчеркни предлоги.
3. Найди слова с приставками, обозначь приставки.

Беларуская мова
1. Спішы тэкст, устаўляючы прапушчаныя літары.
Я стаю на высокім беразе Нарачы. Гляджу на б..змежны блакітны прастор. Бера.. удал..чыні перахо..іць у ш..рокі пя..чаны пля... Вада каля берага з..ленаватая. Яна падобная па колеру на марскую. М..довы пах чабору і верасу змешваецца з густым настоем хвоі. Каля самага берага б'е з-пад з..млі кр..ніца.
2. Знайдзі ў тэксце прыметнікі, падкрэслі іх хвалістай лініяй. Вызнач іх лік і род.
3. Разбяры па саставе словы.
вясенні, бязмежны, зеленаватая, марская


Задание 6

Математика
1. Реши задачу.
Библиотека получила 720 новых книг. На 6 полок поставили по 70 книг, а остальные - на полки по 50 книг. Сколько заняли полок всего?
2. Вычисли. (* - умножить)
126*4 + 372
260-240:5
120 + 480:8
3. Выполни деление с остатком.
506:4           375:7          408 : 100

Русский язык
1. Спиши, вставляя пропущенные буквы.
Папа принёс д..мой з..лёные прут..я см..родины. Таня зах..тела выращивать см..родину сама. Маленькие почки на прут..ях д..лжны были стать больш..ми ве..ками на кустах см..родины. Дело было трудным. Таня р..ботала с бабу..кой. К осени п..днялись кусты см..родины. Спустя го.. они зацв..ли и дали первые яг..ды.
2. Найди в первом и последнем предложениях глаголы и подчеркни их двумя линиями. Определи время, число и род глаголов. Найди в тексте глагол женского рода.
3. Определи, в каком времени стоит глагол.
блестит, полетел, съездит, пойдут, рисуем, видел, зеленеет, расцветёт, поют, катались, посинеют
4. Вставь частицу не в пословицы.
В лес дров .. возят.
Чего .. знаешь, о том .. говори.
Два медведя в одной берлоге .. уживаются.

Беларуская мова
1. Спішы, устаўляючы прапушчаныя літары.
У старым парку раслі ліпы. У дупле адной .. іх пас..лілася шпач..ная сям..я. Ва..ік любіў слуха..ь птуш..ныя песні. Аднойчы хлопчык вярта..ся са школы пра.. парк. У гэты час ..пілоўвалі дрэвы. Хлопчык папрасіў пакінуць ліпу са шпачыным гн..здом.
2. Знайдзі ў тэксце прыметнікі. Вызнач іх лік і род. 
3. У першым сказе падкрэслі дзейнік і выказнік. Падпішы часціны мовы.

Задание 5
Математика
1. Реши задачи.
Из одного города в противоположных направлениях выехали два мотоциклиста. Они проехали 600 км. Скорость одного мотоциклиста 54 км/ч, а другого - 46 км/ч. Найди время.
Купили в магазине 5 одинаковых ручек за 10 р. 25 к. Сколько стоит одна ручка?
2. Вычисли. (* - умножить)
(483 - 247) * (75:25)
3. Начерти квадрат со стороной 4 см. Раздели его на квадратные сантиметры. Сосчитай площадь этого квадрата.
4. Реши уравнение.
1000 - у = 600:2

Русский язык
1. Спиши текст, вставляя пропущенные буквы.
В летнюю п..ру на лесном озере можно наблюдать т..кую к..ртину. Из в..ды высунулись больш..е круглые цве..ки с з..лёными тарелками лист..ев. Это кувшинки. Вот на листок прыгнули две ло..кие лягушки. Они любуются кр..сивыми белыми цв..тами на фоне темной в..ды.
2. Подчеркни в тексте волнистой линией имена прилагательные. Обозначь их число и род.
3. Запиши словосочетания, вставляя пропущенные окончания.
соседн.. лес, соседн.. роща, соседн.. село, тих.. пение, тих.. голос, тих.. мелодия

Беларуская мова
1. Спішы тэкст, устаўляючы прапушчаныя літары.
Жа..рукі в..ртаюцца з выраю ў пачатку сакавіка. Сонца ..жо ярка све..іць. Але ў л..сочку яшчэ ляж..ць сне... Ноч..у і раніцай шчыпаец..а маро... А жа..рукі радасна звіня..ь над лугамі і пале..камі. Яны вітаю..ь надыхо.. в..сны.
2. Разбяры словы па саставе.
лугамі, раніцай, радасна
3. У першым сказе падкрэслі граматычную аснову сказа, вызнач лік і час дзеяслова.